Kulak ağrısı sebepleri

Kulak aÄŸrılarının baÅŸlıca sebebi enfeksiyonlardır. Kulağın farklı bölümlerinde oluÅŸan enfeksiyonlara, farklı bulgular eÅŸlik edebilir. ÖrneÄŸin; iç kulak enfeksiyonunda, kulak aÄŸrısının yanında mide bulantısı, baÅŸ dönmesi veya kusma gözlenirken, dış kulak enfeksiyonlarında kulak kepçesinde ya da yolunda ÅŸiÅŸlik, kızarıklık ve kaşıntı gözlenebilir. Orta kulak enfeksiyonlarında ise zaman zaman ateÅŸ ya da kulakta doluluk hissi vardır.

Kulak ağrısı neden olur?

Özellikle çocuklarda gözlenen kulak aÄŸrılarının en sık gözlenen nedeni orta kulak enfeksiyonlarıdır. SoÄŸuk algınlığından sonra, çocukların aile hekimlerine getirilmesinin en yaygın ikinci nedeni orta kulak enfeksiyonlarıdır. Orta kulak enfeksiyonları tıp dilinde otitis media olarak adlandırılır. Yapılan bir çalışmaya göre 3 yaşından küçük çocukların %30’u her yıl otitis media nedeniyle doktora götürülür. Hatta, 3 yaşına gelinceye kadar çocukların %80 ile %90’ı akut otitis media geçirmiÅŸtir. Orta kulak enfeksiyonu, 6-15 ay arasında sıklıkla gözlenirken, 5 yaÅŸ sonrasında görülme sıklığında ciddi bir düÅŸüÅŸ olur. Yuva ve kreÅŸlere giden çocuklar daha fazla risk altındadır. Orta kulak enfeksiyonu çocuklar kadar olmasa da, yetiÅŸkinlerde de gözlenebilir.

Kulak ağrısının sebepleri

Kulak kiri birikmesi: Kulak kiri normal olarak, kulakta salgılanan fizyolojik bir salgıdır. Bu salgı aşırı salgılandığında ya da yanlış temizlendiÄŸinde, birikme yapıp sertleÅŸerek kulak yolunu tıkar. Bu durum kulak aÄŸrısına neden olabilmektedir. Gliserin damlatılarak kulak yolu temizlenebilir. Kulak temizlenmesi için kesinlikle kulak çubuÄŸu ya da sivri, delici maddeler kullanılmaması gerekmektedir.

Basınç deÄŸiÅŸimi: Özellikle uçakların yüksek irtifalara ulaÅŸtığı süreçte yaÅŸanan basınç deÄŸiÅŸiminden dolayı kulakta bir aÄŸrı hissedilir. Bu aÄŸrı barotravma olarak adlandırılır. Kısa süreli de olsa, yetiÅŸkin ve çocuklar için acı verici olabilir. Orta kulakta, östaki borusu denen bir kanal orta kulak ile dış basıncın dengelenmesini saÄŸlar. Bu boru tıkandığında basınç dengelenemez ve zarda bir gerilim hissedilir. Yutkunma, sakız çiÄŸneme veya burun deliklerini kapatıp genze doÄŸru üflenme hareketlerinin yapılması östaki borusunu açabileceÄŸinden, bu tür durumlarda uygulanabilen bir yöntemdir. Aynı ÅŸekilde bebeklerin emmesi saÄŸlanarak aÄŸrı hafifletilmeye çalışılmalıdır.

• Kulak yolunda yabancı bir madde bulunması: Ä°stemli ya da istemsiz bir ÅŸekilde kulak yoluna yabancı bir madde sokulması bireyde aÄŸrıya neden olmaktadır.
• BoÄŸaz enfeksiyonları: Kulaktan kaynaklanmasa da boÄŸaz enfeksiyonları kulak aÄŸrısı yapabilmektedir.
• Sinüs enfeksiyonları: BoÄŸaz enfeksiyonları gibi sinüs enfeksiyonları da kulak aÄŸrısına neden olabilmektedir.

Kulak ağrısının sınıfları

Kulak aÄŸrılarının bir diÄŸer sınıflandırılması ise aÄŸrının primer ya da sekonder olmasına göre yapılmaktadır. Kulak kepçesi, dış kulak yolu, kulak zarı, orta kulak ve iç kulak hastalıklarında ortaya çıkan aÄŸrıya, primer (birincil), diÄŸer organların hastalıklarında ortaya çıkan aÄŸrıya ise sekonder (ikincil) ya da yansıyan kulak aÄŸrısı denilmektedir.

Primer kulak aÄŸrısı nedenleri aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

• Kulak kepçesinde; Travma, kan toplanması (hematom), kıkırdak iltihaplanması (perikondrit), yanık ve donma, tümörler
• Dış kulak yolunda; Ä°ltihaplanma, yabancı cisim, kulak kiri, zona, travma, tümörler
• Kulak zarı ve orta kulakta, kulak zarı yırtılmaları, orta kulak iltihabı, orta kulakta sıvı toplanması, kulak arkası havalı boÅŸlukların iltihabı (mastoidit) östaki tüpü tıkanıklığı

Sekonder –yansıyan kulak aÄŸrısı nedenleri aÅŸağıdaki gibi sıralanabilir:

• Çene eklemi hastalıkları
• Ağız içi ve boÄŸaz enfeksiyonları
• DiÅŸ kökenli hastalıklar
• Bademcik enfeksiyonu ve absesi
• Farenjit
• Ağız içi yaraları
• Bademcik ve geniz eti ameliyatı
• Tümörler
• Gırtlak kanseri
• Yemek borusunda yabancı cisim
• Yemek borusu tümörleri
• Mide fıtığı
• AkciÄŸer enfeksiyonları ve tümörler

Sekonder kulak aÄŸrılarında altta yatan bazı hastalıklar hayati önem taşıdığından, geçmeyen kulak aÄŸrılarında ve kulak aÄŸrısı dışında baÅŸka semptomlar da olduÄŸunda muhakkak uzmana baÅŸvurulmalıdır.

Kulak ağrısına ne iyi gelir?

Kulak aÄŸrısının tedavisi, altında yatan saÄŸlık problemine göre deÄŸiÅŸmektedir. Sekonder kulak aÄŸrılarında altta yatan saÄŸlık problemi çözüldüÄŸünde kulak aÄŸrısı da biter. Primer aÄŸrılarda da aÄŸrının sebebine göre farklı tedavi veya uygulamalar yapılabilir. ÖrneÄŸin yukarıda bahsettiÄŸimiz gibi çoÄŸu uçak seyahatinde karşılaşılan aÄŸrı geçici bir durumken, enfeksiyon nedeniyle kulak aÄŸrısı yanında ateÅŸi de getirebilir.

Kulak aÄŸrıları enfeksiyon nedeniyle oluÅŸuyorsa kulak burun boÄŸaz hekimleri gerekli gördüÄŸü takdirde uygun antibiyotikleri reçete ederler. AntibiyotiÄŸin belirtilen sürede ve zamanında alınması tedavinin baÅŸarısı ve hastalığın tekrarlamaması açısından çok önemlidir. Her enfeksiyon bakteriyel olmadığı için bazı durumlarda antibiyotikler iÅŸe yaramaz. Bu nedenle doktorunuz virüs kaynaklı enfeksiyonlarda antibiyotik reçetelemeyebilir. Bu gibi durumlarda antibiyotik tedavisi için ısrarcı olunmamalıdır.  Kulak aÄŸrısı dışında burun akıntısı, burun tıkanıklığı gibi alerji semptomları yaşıyorsanız, doktorunuz size antihistaminik ya da dekonjestan tarzı ilaçlar reçeteleyebilir.

Kulak aÄŸrısı nasıl geçer?

Orta kulak enfeksiyonlarına baÄŸlı kulak aÄŸrısı yaklaşık 2-3 gün içerisinde geçmektedir. Kulak aÄŸrısı çok kuvvetli deÄŸilse kiÅŸi doktora gitmeden önce evde kendi kendisine birtakım uygulamalar yaparak kulak aÄŸrısını geçirmeye çalışabilir. Fakat aÄŸrı çocuklarda gözleniyorsa, ya da kiÅŸide giderek artıyorsa, yanında akıntı, çınlama iÅŸitme kaybı gibi baÅŸka belirtiler varsa vakit kaybetmeden kulak burun boÄŸaz uzmanına baÅŸvurulması gerekmektedir.

Kulak aÄŸrısına çözümler

Öncelikle eczanelerden alınan aÄŸrı kesici ilaçlar kulak aÄŸrılarına iyi gelir. Bunlara örnek olarak parasetemol ve ibuprofen içeren ilaçlar verilebilir. Aspirin de diÄŸer bir aÄŸrı kesicidir fakat çocuklarda kullanılmaması gerekmektedir.

Kulak aÄŸrılarına çözüm bulmak için aÅŸağıdaki ilaçsız yöntemler de uygulanabilir:

Isı: Bazı kulak aÄŸrılarında kiÅŸinin aÄŸrıyan kulağına sıcak uygulama yapmasının aÄŸrıyı hafiflettiÄŸi gözlemlenmiÅŸtir. AÄŸrıyan kulaÄŸa 20 dakika ısı ve masaj aÄŸrıyı dindirecektir. Isının çok yüksek derecede olmamasına dikkat etmeniz gerekmektedir.

Sarımsak: kulak enfeksiyonlarında analjezik ve antibiyotik özelliÄŸinden dolayı sarımsak önerilmektedir. Sarımsak susam yağında piÅŸirildikten sonra bu yaÄŸ soÄŸuyunca kulaÄŸa damlatılabilir.

SoÄŸan: SoÄŸan da sarımsaÄŸa benzer özellikleriyle kulak enfeksiyonlarında kullanılmaktadır. Isı uygulanarak suyu çıkartılmış soÄŸan yine damlalıkla kulak yoluna uygulanabilir.

Kulak aÄŸrılarından korunma yöntemleri 

Kulak enfeksiyonuna ve kir birikmesine baÄŸlı aÄŸrılarından korunmak için kulaklar düzenli bir ÅŸekilde içerisine sivri, delici ya da tıkayıcı bir cisim sokmadan, tercihen gliserin ile temizlenmelidir. Uçak seyahatlerinde esneyerek, sakız çiÄŸneyerek östaki borusunu aktive ederek aÄŸrıdan korunabilir. Sigara içmek kulak enfeksiyonu olma riskini artırdığından bireyler hem sigara içmemeli hem de pasif içicilikten korunmalıdır. Özellikle anne babaları sigara içen çocuklarda orta kulak enfeksiyonu riski artmaktadır. BoÄŸaz enfeksiyonuna baÄŸlı sekonder kulak aÄŸrılarından korunmak için üst solunum yolu hastalığı olan insanlarla yakın temastan kaçınmalı, özellikle salgın zamanları eller sık sık yıkanmalıdır.