Ä°silik nedir?

Tıpta, miliaria olarak tanımlanan isilik, sıcak yaz aylarında çoÄŸunlukla bebek ve küçük çocuklarda, cilt üzerinde yaygın bir ÅŸekilde görülen, kırmızı ya da pembe renkte oluÅŸan kabartılardır. Genellikle döküntülü hastalık belirtileriyle karıştırılan miliaria, korkulacak ya da paniÄŸe kapılınacak bir hastalık deÄŸildir. Her yaÅŸ grubunda görünmesine raÄŸmen bebek ve çocuklarda daha sık rastlanmasının sebebi, cilt gözeneklerinin yetiÅŸkin insanlara oranla daha küçük olması ve ter bezlerinin henüz tam olarak geliÅŸmemiÅŸ olmasından kaynaklanır. Ayrıca ebeveynlerin bebek ve çocukları mevsim normlarına göre kalın giydirmesi de bebek ve çocuklarda görülen isiliÄŸin önemli sebepleri arasında yer alır. Yaz mevsiminde doÄŸan bebeklerin üst üste giydirilmesi, yeni doÄŸanlarda isiliÄŸin oluÅŸmasında önemli rol oynar. YetiÅŸkinlerde de rastlanan bir rahatsızlık olan isilik, çoÄŸunlukla aşırı terleme, yeteri kadar duÅŸ almama ve hijyen kurallarının uygulanmamasından kaynaklanır. Kadınların yeterli sıklıkta ped deÄŸiÅŸtirmemesi ya da doÄŸal iplikten üretilmemiÅŸ iç çamaşırı kullanması da, genital bölge ve kasıklarda isilik oluÅŸumuna sebep olur. Miliarianın 4 farklı klinik tipi bulunur.

Ä°silik tipleri nelerdir?

Ter gözeneklerinin tıkanması sonucu ter bezlerinde oluÅŸan küçük, kırmızı-pembe kistlerin diÄŸer bir deyiÅŸle cilt üzerinde kabartıların oluÅŸtuÄŸu bir rahatsızlık olan isiliÄŸin 4 farklı tipi bulunur:

• Miliaria Kristalina: Epidermisin yüzeysel alanında yani cilt gözeneklerinin yüzeysel olarak tıkandığı bu hafif isilik türünde, cilt üzerinde 1 ile 2 mm. çapında, ince duvarlı veziküllerin yani su kesesi görünümlü pullanmanın varlığı ile kendini gösterir. Bu minik, berrak ve iltihaplanmayan çiy damlası ya da su topu görünümündeki kesecikler, kolayca patlayabilir ve içinden bir miktar sıvı çıkar. Genellikle ateÅŸli hastalıklar sonucunda ya da güneÅŸ yanığı sonrasında oluÅŸur. Kaşıntı ve acıya sebep olmayan bu isilik türü, bebeklerde yaygın olarak görünür.
• Miliaria Rubra: Kırmızıya yakın pembemsi bir tonda küçük veziküllerin cilt üzerinde var olduÄŸu miliaria rubra, cildin dış kısmının en altında yer alan ter bezlerinin tıkanmasından kaynaklanır. Ä°ÄŸne uçlu veziküller ya da kırmızı konik biçimde papüller görülebilir. Bu lezyonlar vücut genelinde, sıklıkla kol ve bacaklarda görülür. Kaşıntı ve yanmaya neden olur.
• Miliaria Profunda:  Derinin orta tabakasında terlemeden kaynaklı tıkanma sonucu geliÅŸir. Batma hissi ile kendini gösteren ve cilt yüzeyinde son derece rahatsız edici, kırmızı renge yakın ÅŸiÅŸlikler bulunur. Nadiren görülen bu tür, fiziksel aktivite sırasında terleyen yetiÅŸkinlerde sıklıkla görülür.
• Miliaria Püstülosa: Cilt yüzeyinde püstül, yani irin dolu kabarcık ya da deri altında var olan irin dolgusundan kaynaklı olarak, cilt yüzeyinde kabartı halinde görülür ve iltihaplı bakteriyel enfeksiyon eÅŸlik eder.

Bebeklerde isilik neden olur?

Küçük bebekler ve özellikle açık tenli çocuklarda, sıcaklığa baÄŸlı terlemeden ya da ateÅŸli hastalık sonrasına isilik görülebilir. Bebek cildinin hassas olması, gereksiz kalın, dar ve sentetik kumaÅŸlardan üretilen kıyafetlerin giydirilmesi, bezinin yeterli sıklıkta deÄŸiÅŸtirilmemesi ve bebeÄŸin yeteri kadar yıkanmaması da isiliÄŸi tetikleyen faktörler arasındadır. Aynı zamanda kış aylarında da çok kalın giydirilen ya da çok sıcak ortamda uzun süre bulunan bebeklerinde de sıklıkla dirsek içi, boyun, koltuk altı, sırt, göÄŸüs ve popo bölgelerinde isilik görülür. Bebeklere ılık su ile sık duÅŸ aldırmak, terletmeyecek pamuklu ve ince kıyafetler giydirmek, terli kıyafetlerini sık sık deÄŸiÅŸtirmek var olan isiliÄŸin gerilemesini saÄŸlar. 

Ä°silik nasıl önlenir?

Ä°silik yaygın olarak kol ve bacaklarda, dirsek ve diz kapağının iç bölgelerinde, sırt, göbek, göÄŸüs, popo, burun etrafı, alın ve göz kapaklarında görülür. ÇoÄŸunlukla üç ile dört gün içinde herhangi bir tıbbi müdahaleye gerek kalmaksızın, kendiliÄŸinden kaybolan bir rahatsızlıktır. Ancak kaşıntı, yanma ve diÄŸer ÅŸikayetlerin sürmesi ve artması durumunda ya da enfeksiyon varlığında, hastalar isilik tedavisi için mutlaka bir dermatoloji uzmanına baÅŸvurmalıdır. Ä°silik tipine göre hekim tarafından serinletici losyon ve kremler, kiÅŸinin ÅŸikayetlerinin giderilmesine yardımcı olur ve yaÅŸam kalitesini yükseltir. Ä°silik kiÅŸisel hijyene dikkat edilmesi ile kolayca önlenebilir bir rahatsızlıktır.

• Sıcak yaz aylarında düzenli olarak ılık su ile dış almak, isilik oluÅŸumunu önler ve var olan isiliÄŸin gerilemesini saÄŸlar.
• Cilt bakım ürünleri, makyaj malzemeleri, krem, yaÄŸ ve parfüm gibi cilt gözeneklerinin tıkanmasına sebep olan kozmetik ürünlerin, nemli ve sıcak yaz aylarında kullanılmaması isilik oluÅŸumunu engeller.
• Sıcak ve nemli ortamlarda uzun süre kalmak, yeteri kadar havalanmayan ortamda uyumak ve yeteri kadar su tüketmemek, isilik oluÅŸumuna neden olacağından bunlardan sakınılmalıdır.
• Pamuk ve benzeri doÄŸal ipliklerden yapılan iç çamaşırları tercih etmek, dar ve koyu renkli giysilerden uzak durmak cildin rahatça nefes almasına yardımcı olur.
• Yatak ve yastık kılıflarının pamuklu ürünlerden yapılmış olması, uyurken aşırı terlememek için önemlidir.
• Bebekler yaz aylarında kat kat giydirilmemeli ve sık sık yıkanmalıdır. Rahat ve bol kıyafetlerin tercih edilmesi, ciltlerinin rahatça nefes almasını saÄŸlayarak, isilik oluÅŸumunu engeller.
• Bebek bezleri ve terli kıyafetler sık sık deÄŸiÅŸtirilmelidir.

Ä°silik nasıl geçer?

Yaz aylarında dermatologların sıklıkla karşılaÅŸtığı "Ä°siliÄŸe ne iyi gelir?" sorusunun basitçe yanıtı, kiÅŸisel hijyene özen göstermektir. SoÄŸuk kompres uygulamak, ılık duÅŸ almak, vücudu serin tutmak, sıcak ortamlardan uzak durmak, terli kıyafetleri hemen deÄŸiÅŸtirmek  ve terletmeyen pamuklu kıyafetler tercih etmek, isiliÄŸin 3-4 gün içinde yok olmasını saÄŸlar. DuÅŸ sırasında kese, sabunluk ve lif gibi cildi tahriÅŸ edebilecek cisimler kullanılmamalı ve banyo sonrasında vücut iyice kurulanmalıdır. Temiz deniz suyuna girmek, ter bezlerini ve cilt gözeneklerini açık tuttuÄŸundan, isiliÄŸin yok olmasına yardımcı olur. Hekim tavsiyesi ile vücudu serinleten ve nem dengesini koruyan kremler tercih edilebilir.